วันที่ 21 พฤศจิกายน 2568 ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.จำรัส กลิ่นหนู รองอธิการบดี มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย พร้อมคณาจารย์และบุคลากร จัดการประชุมชี้แจงโครงการ “การพัฒนาศูนย์การเรียนรู้การบริหารจัดการทรัพยากร (ป่าไม้ น้ำ และขยะ) ชุมชนอย่างยั่งยืน” ร่วมกับภาคีเครือข่ายท้องถิ่น ได้แก่ เทศบาลเวียงเชียงแสน เทศบาลแม่เงิน เทศบาลบ้านแซว กลุ่มอนุรักษ์ชุมชน กลุ่มอนุรักษ์น้ำ และกลุ่มอาชีพในอำเภอเชียงแสน ณ ศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย
โครงการนี้มีเป้าหมายสำคัญในการสร้างต้นแบบพื้นที่เรียนรู้ด้านการจัดการทรัพยากรชุมชนอย่างรอบด้าน ด้วยการนำนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่เหมาะสมไปใช้แก้โจทย์ปัญหาการจัดการขยะ การฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติ และการส่งเสริมอาชีพด้านเกษตรกรรมในพื้นที่ โดยมหาวิทยาลัยเตรียมถ่ายทอดองค์ความรู้และสาธิต 7 นวัตกรรมสำคัญ ได้แก่
- นวัตกรรมกำจัดขยะครัวเรือนเป็นปุ๋ยน้ำชีวภาพ
- นวัตกรรมกำจัดขยะพลาสติกเป็นน้ำมัน
- เตาฟู่พลังน้ำมันจากขยะพลาสติก
- นวัตกรรมกำจัดขยะครัวเรือนเป็นปุ๋ยหมักชีวภาพด้วยไส้เดือนดิน
- นวัตกรรมเตาเผาถ่านไบโอชาร์ สำหรับกำจัดขยะการเกษตร
- เตาแก๊สซิไฟเออร์พลังงานถ่านไบโอชาร์สำหรับใช้หุงต้ม
- ชุดให้น้ำ–ให้ปุ๋ยอัตโนมัติใช้พลังงานแสงอาทิตย์ สำหรับแปลงปลูกฝรั่งไส้แดง 20 ต้น
นวัตกรรมทั้ง 7 รายการ จะถูกนำไปใช้เป็นองค์ความรู้ใน “ศูนย์การเรียนรู้การบริหารจัดการทรัพยากรชุมชน” ซึ่งกำลังจะจัดตั้งในพื้นที่ชุมชนทั้งสามตำบล เพื่อให้ประชาชนสามารถเข้ามาศึกษา ทดลอง ปฏิบัติจริง และนำความรู้ไปใช้พัฒนาการจัดการขยะในครัวเรือน เพิ่มมูลค่าจากวัตถุดิบเหลือใช้ และยกระดับการทำเกษตรกรรมในครัวเรือนให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
นอกจากนี้ ที่ประชุมยังร่วมกันกำหนดแผนการสร้างจิตสำนึกด้านการคัดแยกและลดปริมาณขยะในชุมชน รวมถึงการจัดตั้ง “ธนาคารขยะ” เพื่อหมุนเวียนขยะให้เกิดมูลค่า โดยมีเทศบาลตำบลทั้งสามพื้นที่สนับสนุนงบประมาณบางส่วน พร้อมจัดบุคลากรประจำศูนย์เพื่อดูแลและบริหารจัดการให้เป็นแหล่งเรียนรู้ที่พัฒนาอย่างต่อเนื่อง
โครงการนี้นับเป็นก้าวสำคัญของความร่วมมือระหว่างมหาวิทยาลัยกับองค์กรท้องถิ่นในการสร้างชุมชนจัดการทรัพยากรได้ด้วยตนเอง โดยภาคีเครือข่ายทั้งหมดเตรียมลงนามความร่วมมืออย่างเป็นทางการในวันที่ 26 ธันวาคม 2568 ณ ศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง มรภ.เชียงราย อำเภอเชียงแสน เพื่อร่วมกันผลักดันให้ศูนย์การเรียนรู้แห่งนี้เป็นต้นแบบของการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนในจังหวัดเชียงรายต่อไป
